Armenian

Alternative forms

Noun

ճիտ • ‎(čit)

1. (dialectal) neck
   • 1860, Perch Proshyan, Sos ew Varditʿer [Sos and Varditer]

     Գարեգինն էն սհաթը վազեց, պաչեց իր սիրելի ախպոր ճակատը, որ դուշմանի սրտովը չարուց ու էն սհաթը շորերը քցեց ճիտը, որ քրտնած ա, մրսի ոչ:

   • 1869 – 1923, Hovhannes Tumanyan

     Արժե՝ կախեմ ես քու ճըտին
     Մեր ղուզղունի մեծ նըշանը […]

   • 1911, Raffi, Salbi

     Այսպես երկնքին սիրողք կաթոգին՝ թուշ թշի դրած՝ միմյանց ճտով, ընկած անզգա, խորին ուշագնացությամբ ընկել էին սառն հատակի վրա։

2. Alternative form of ճիտք ‎(čitkʿ)

Declension

Synonyms

• (neck): վիզ ‎(viz), պարանոց ‎(paranocʿ)

Derived terms

References

• “ճիտ”, in Žamanakakicʿ hayocʿ lezvi bacʿatrakan baṙaran [Explanatory Dictionary of Contemporary Armenian] (in Armenian), Yerevan: Academy Press, 1969–1980
• Ačaṙean, Hračʿeay (1913), “ճիտ”, in Hayerēn gawaṙakan baṙaran [Armenian Provincial Dictionary] (Ēminean azgagrakan žołovacu; 9) (in Armenian), Tiflis: Lazarev Institute of Oriental Languages, page 716a
• Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “ճիտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume III, 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935, page 202a

Middle Armenian

Alternative forms

• ջիտ ‎(ǰit)

Etymology

From Arabic جِيد ‎(jīd), Persian جید ‎(jīd).

Noun

ճիտ • ‎(čit) ‎(genitive singular ճտի, genitive plural ճտաց)

1. neck
   • 12–13th century, Vardan Aygekcʿi, Žołovacʿoykʿ aṙakacʿ Vardanay [Collection of Fables of Vardan] 253

     Եւ ՚ի միւս աւուրն յորժամ եկին ՚ի դատաստան, դատաւորն զիւղոյն տուօղն իրաւ արար եւ գրեաց զգիր հաստատութեան․ եւ գնաց այրն, որ զիւղն խոստացաւ, ելից զբղուղ մի յարդով մինչեւ ՚ի ճիտն եւ ՚ի վերայ յարդին երկու եւ երեք շերեփ իւղ եդ եւ զբերան բղղին սերեկեաց եւ եբեր առ դատաւորն եւ գնաց։

   • 13th century, Girkʿ Vastakocʿ [Geoponica] 198

     Բերանն մեծ, եւ ճեղքածն շատ՝ դիպան ՚ի վեր, եւ լեզուն փոքր եւ նօսր. եւ կնջուտն յերկայն եւ վռզքիթ ՚ի չափն. եւ շլնին բարձրահայեաց, երկայն եւ բոլոր. եւ ճիտն բարակ, այնպէս որ փողերակքն յերեւան եւ ՚ի ցից. եւ շլնետակքն բարակ, եւ մէջն լայն եւ ծայրքն սուր, եւ ՚ի ցից. եւ երեսն չոր. բաշն ՚ի չափն, եւ ձաղկ. կուրծքն լայն եւ տափակ. նոյնպէս եւ երբուծն ցած, որ չլինի բարձն զերդ այծու եւ զքաշիկն յետս ընկենուն։

   • 13th century, Bžškaran jioy ew aṙhasarak grastnoy [Medical Book on Horses and Pack Animals in General] 58

     Մէկն այն բոլորն է, որ ի շլինքն խեչ ճտացն կենայ։

   • 16th century, Nahapet Kʿučʿak, Hayreni kargav 138

     Երբ սիրու տէր արաւ ու եդիր զնճիլն ի ճտիս։

Descendants

• Armenian: ճիտ ‎(čit)
  • Udi: ճիտ ‎(čit, “neck”)

References

• Łazaryan, Ṙ. S.; Avetisyan, H. M. (2009), “ճիտ”, in Miǰin hayereni baṙaran [Dictionary of Middle Armenian] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, page 474b
• Ačaṙean, Hračʿeay (1977), “ճիտ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), volume III, 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935, page 202a
• Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1837), “ճիտ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume II, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 180c
• Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “ճիտ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy