Definify.com

Definition 2024


խիղճ

խիղճ

Armenian

Noun

խիղճ (xiłč)

  1. conscience
    խղճի ազատությունfreedom of conscience
    խիղճը տանջելto feel remorse, pangs of conscience

Declension

Related terms

  • խեղճ (xełč) (xeġč̣)

Old Armenian

Alternative forms

  • խիղծ (xiłc)
  • խիծ (xic) (misspelling)

Etymology

The origin is uncertain.

Noun

խիղճ (xiłč)

  1. conscience
    խիղճ մտացxiłč mtacʿ ― conscience; scruple; remorse, compunction
    խղճիւ մտացxłčiw mtacʿ ― conscientiously, scrupulously
    ազատութիւն խղճիazatutʿiwn xłči ― liberty of conscience
    կըշտամբանք, խայթ խղճիkəštambankʿ, xaytʿ xłči ― accusation, reproach of conscience
    խիղճ պահել, ի խղճի լինել մտաց ուրուքxiłč pahel, i xłči linel mtacʿ urukʿ ― to pretend to have scruples, to scruple to, to be conscientious
    լռեցուցանել զխիղճ մտացlṙecʿucʿanel zxiłč mtacʿ ― to stifle remorse
    յազատութիւն խղճի մտացyazatutʿiwn xłči mtacʿ ― for conscience sake

Declension

Adjective

խիղճ (xiłč)

  1. evil, wicked (having done something that troubles the conscience)

Derived terms

  • ամենախիղճ (amenaxiłč)
  • անխիղճ (anxiłč)
  • անխղճաբար (anxłčabar)
  • անխղճական (anxłčakan)
  • անխղճմտանք (anxłčmtankʿ)
  • անխղճմտութիւն (anxłčmtutʿiwn)
  • խիղճմտութիւն (xiłčmtutʿiwn)
  • խղճադատ (xłčadat)
  • խղճալի (xłčali)
  • խղճախառն (xłčaxaṙn)
  • խղճական (xłčakan)
  • խղճամ (xłčam)
  • խղճամիտ (xłčamit)
  • խղճաչարչար (xłčačʿarčʿar)
  • խղճեմ (xłčem)
  • խղճմտական (xłčmtakan)
  • խղճմտանք (xłčmtankʿ)
  • խղճմտեմ (xłčmtem)
  • խղճմտիմ (xłčmtim)
  • խղճմտութիւն (xłčmtutʿiwn)

Related terms

  • խեղճ (xełč)

Descendants

References

  • Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), խիղճ”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), խիղճ”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
  • Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), խիղճ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935