Sanskrit
Noun
नाग • (nāgá) m
- a snake, especially Coluber naga
- a nāga or serpent-demon
- name of the numbers 7 and 8
- a cruel man
- one of the 5 airs of the human body (which is expelled by eructation)
- (in singular, also collectively) an elephant
- (at the end of a compound) = the best or most excellent of any kind
- shark
- cloud
- name of several plants (Mesua roxburghii, Rottlera tinctoria etc.)
- name of a serpent-demon
- name of a साध्य (sādhya)
- name of a teacher
- name of a dynasty of 9 or 10 princes
- name of several authors (also -śarman and -bhaṭṭa)
- name of several other men
- name of a mountain
- name of a district
- = दन्त (-danta)
Declension
Masculine a-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागः (nāgaḥ)
|
Gen. sg.
|
नागस्य (nāgasya)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागः (nāgaḥ)
|
नागौ (nāgau)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Vocative
|
नाग (nāga)
|
नागौ (nāgau)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Accusative
|
नागम् (nāgam)
|
नागौ (nāgau)
|
नागान् (nāgān)
|
Instrumental
|
नागेन (nāgena)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागैः (nāgaiḥ)
|
Dative
|
नागाय (nāgāya)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Ablative
|
नागात् (nāgāt)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Genitive
|
नागस्य (nāgasya)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागानाम् (nāgānām)
|
Locative
|
नागे (nāge)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागेषु (nāgeṣu)
|
Descendants
- Burmese: နဂါး (na.ga:)
- Chinese:
- English: nāga
- Hindi: नाग (nāg)
- Oriya: ନାଗ (nāga)
- Khmer: នាគ (niek)
- Lü: ᦓᦱᧅ (naak)
- Malay: naga
- Sinhalese: නයා (nayā)
- Telugu: నాగము (nāgamu)
- Thai: นาค (nâak)
Adjective
नाग • (nāgá)
- formed of snakes, relating to serpents or serpents-demons, snaky, serpentine, serpent-like
- belonging to an elephant, elephantine (as urine)
Declension
Masculine a-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागः (nāgaḥ)
|
Gen. sg.
|
नागस्य (nāgasya)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागः (nāgaḥ)
|
नागौ (nāgau)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Vocative
|
नाग (nāga)
|
नागौ (nāgau)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Accusative
|
नागम् (nāgam)
|
नागौ (nāgau)
|
नागान् (nāgān)
|
Instrumental
|
नागेन (nāgena)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागैः (nāgaiḥ)
|
Dative
|
नागाय (nāgāya)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Ablative
|
नागात् (nāgāt)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Genitive
|
नागस्य (nāgasya)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागानाम् (nāgānām)
|
Locative
|
नागे (nāge)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागेषु (nāgeṣu)
|
Feminine ā-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागा (nāgā)
|
Gen. sg.
|
नागायाः (nāgāyāḥ)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागा (nāgā)
|
नागे (nāge)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Vocative
|
नागे (nāge)
|
नागे (nāge)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Accusative
|
नागाम् (nāgām)
|
नागे (nāge)
|
नागाः (nāgāḥ)
|
Instrumental
|
नागया (nāgayā)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागाभिः (nāgābhiḥ)
|
Dative
|
नागायै (nāgāyai)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागाभ्यः (nāgābhyaḥ)
|
Ablative
|
नागायाः (nāgāyāḥ)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागाभ्यः (nāgābhyaḥ)
|
Genitive
|
नागायाः (nāgāyāḥ)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागानाम् (nāgānām)
|
Locative
|
नागायाम् (nāgāyām)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागासु (nāgāsu)
|
Feminine ī-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागी (nāgī)
|
Gen. sg.
|
नाग्याः (nāgyāḥ)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागी (nāgī)
|
नाग्यौ (nāgyau)
|
नाग्यः (nāgyaḥ)
|
Vocative
|
नागि (nāgi)
|
नाग्यौ (nāgyau)
|
नाग्यः (nāgyaḥ)
|
Accusative
|
नागीम् (nāgīm)
|
नाग्यौ (nāgyau)
|
नागीः (nāgīḥ)
|
Instrumental
|
नाग्या (nāgyā)
|
नागीभ्याम् (nāgībhyām)
|
नागीभिः (nāgībhiḥ)
|
Dative
|
नाग्यै (nāgyai)
|
नागीभ्याम् (nāgībhyām)
|
नागीभ्यः (nāgībhyaḥ)
|
Ablative
|
नाग्याः (nāgyāḥ)
|
नागीभ्याम् (nāgībhyām)
|
नागीभ्यः (nāgībhyaḥ)
|
Genitive
|
नाग्याः (nāgyāḥ)
|
नाग्योः (nāgyoḥ)
|
नागीनाम् (nāgīnām)
|
Locative
|
नाग्याम् (nāgyām)
|
नाग्योः (nāgyoḥ)
|
नागीषु (nāgīṣu)
|
Neuter a-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागम् (nāgam)
|
Gen. sg.
|
नागस्य (nāgasya)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागम् (nāgam)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Vocative
|
नाग (nāga)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Accusative
|
नागम् (nāgam)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Instrumental
|
नागेन (nāgena)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागैः (nāgaiḥ)
|
Dative
|
नागा (nāgā)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Ablative
|
नागात् (nāgāt)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Genitive
|
नागस्य (nāgasya)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागानाम् (nāgānām)
|
Locative
|
नागे (nāge)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागेषु (nāgeṣu)
|
Etymology 2
Probably a Semitic borrowing, ultimately from Sumerian 𒀭𒈾 (anna). Compare Syriac ܐܢܟܐ (ʾānḵāʾ, “tin”), Hebrew אנך (anāx, “plumb, lead”) , Arabic آنك (ānuk, “lead; tin”).
Noun
नाग • (nāgá) n
- tin, lead
- a kind of talc
- a kind of coitus
- name of the 3rd invariable करण (karaṇa)
- name of the effects of that period on anything happening during it
- name of a district of भारतवर्ष (bhārata-varṣa)
Declension
Neuter a-stem declension of नाग |
Nom. sg.
|
नागम् (nāgam)
|
Gen. sg.
|
नागस्य (nāgasya)
|
|
Singular |
Dual |
Plural |
Nominative
|
नागम् (nāgam)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Vocative
|
नाग (nāga)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Accusative
|
नागम् (nāgam)
|
नागे (nāge)
|
नागानि (nāgāni)
|
Instrumental
|
नागेन (nāgena)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागैः (nāgaiḥ)
|
Dative
|
नागा (nāgā)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Ablative
|
नागात् (nāgāt)
|
नागाभ्याम् (nāgābhyām)
|
नागेभ्यः (nāgebhyaḥ)
|
Genitive
|
नागस्य (nāgasya)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागानाम् (nāgānām)
|
Locative
|
नागे (nāge)
|
नागयोः (nāgayoḥ)
|
नागेषु (nāgeṣu)
|
References
- Sir Monier Monier-Williams (1898) A Sanskrit-English dictionary etymologically and philologically arranged with special reference to cognate Indo-European languages, Oxford: Clarendon Press, page 0532