Definify.com
Definition 2024
cuimhnigh
cuimhnigh
Irish
Verb
cuimhnigh (present analytic cuimhníonn, future analytic cuimhneoidh, verbal noun cuimhneamh, past participle cuimhnithe)
- (intransitive) remember; consider, think (with ar)
- Caithfimid cuimhneamh ar an gcostas.
- We must consider the cost.
- Caithfimid cuimhneamh ar an gcostas.
- (transitive) commemorate, remember
- Cuimhnímid na mairbh inniu.
- We remember the dead today.
- Cuimhnímid na mairbh inniu.
- remind (with the thing being reminded of as the direct object and do plus the person being reminded)
- Chuimhnigh an t-amhrán a hóige di.
- The song reminded her of her youth.
- Chuimhnigh an t-amhrán a hóige di.
- remind (with the person being reminded as the subject, ar plus the person doing the reminding, and le plus the person being reminded of)
- Cuimhním ar mo dheartháir le Séan.
- Seán reminds me of my brother. Literally, “I remember my brother with Seán.”
- Cuimhním ar mo dheartháir le Séan.
- conceive, form in mind
Conjugation
Second Conjugation
| singular | plural | relative | autonomous | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| first | second | third | first | second | third | ||||
| indicative | present | cuimhním | cuimhníonn tú; cuimhnír† |
cuimhníonn sé, sí | cuimhnímid; cuimhníonn muid |
cuimhníonn sibh | cuimhníonn siad; cuimhníd† |
a chuimhníonn; a chuimhníos / a gcuimhníonn*; a gcuimhníos* |
cuimhnítear |
| past | chuimhnigh mé; chuimhníos | chuimhnigh tú; chuimhnís | chuimhnigh sé, sí | chuimhníomar; chuimhnigh muid | chuimhnigh sibh; chuimhníobhair | chuimhnigh siad; chuimhníodar | a chuimhnigh / ar chuimhnigh* |
cuimhníodh | |
| past habitual | chuimhnínn | chuimhníteá | chuimhníodh sé, sí | chuimhnímis; chuimhníodh muid | chuimhníodh sibh | chuimhnídís; chuimhníodh siad | a chuimhníodh / ar chuimhníodh* |
chuimhnítí | |
| future | cuimhneoidh mé; cuimhneod; cuimhneochaidh mé† |
cuimhneoidh tú; cuimhneoir†; cuimhneochaidh tú† |
cuimhneoidh sé, sí; cuimhneochaidh sé, sí† |
cuimhneoimid; cuimhneoidh muid; cuimhneochaimid†; cuimhneochaidh muid† |
cuimhneoidh sibh; cuimhneochaidh sibh† |
cuimhneoidh siad; cuimhneoid†; cuimhneochaidh siad† |
a chuimhneoidh; a chuimhneos; a chuimhneochaidh†; a chuimhneochas† / a gcuimhneoidh*; a gcuimhneos*; a gcuimhneochaidh*†; a gcuimhneochas*† |
cuimhneofar; cuimhneochar† | |
| conditional | chuimhneoinn; chuimhneochainn† | chuimhneofá; chuimhneochthᆠ| chuimhneodh sé, sí; chuimhneochadh sé, sí† | chuimhneoimis; chuimhneodh muid; chuimhneochaimis†; chuimhneochadh muid† | chuimhneodh sibh; chuimhneochadh sibh† | chuimhneoidís; chuimhneodh siad; chuimhneochadh siad† | a chuimhneodh; a chuimhneochadh† / ar chuimhneodh*; ar chuimhneochadh*† |
chuimhneofaí; chuimhneochthaí† | |
| subjunctive | present | go gcuimhní mé; go gcuimhníod† |
go gcuimhní tú; go gcuimhnír† |
go gcuimhní sé, sí | go gcuimhnímid; go gcuimhní muid |
go gcuimhní sibh | go gcuimhní siad; go gcuimhníd† |
— | go gcuimhnítear |
| past | dá gcuimhnínn | dá gcuimhníteá | dá gcuimhníodh sé, sí | dá gcuimhnímis; dá gcuimhníodh muid |
dá gcuimhníodh sibh | dá gcuimhnídís; dá gcuimhníodh siad |
— | dá gcuimhnítí | |
| imperative | cuimhním | cuimhnigh | cuimhníodh sé, sí | cuimhnímis | cuimhnígí; cuimhnídh† |
cuimhnídís | — | cuimhnítear | |
| verbal noun | cuimhneamh | ||||||||
| past participle | cuimhnithe | ||||||||
*Indirect relative
† Dialect form
- Alternative verbal noun: cuimhniú
Synonyms
- (remember): is cuimhin liom, cuimhne a bheith agat ar
- (remind): meabhraigh, cuir i gcuimhne
Etymology 2
Non-lemma forms.
Adjective
cuimhnigh
- inflection of cuimhneach (“recollective; reflective, thoughtful”):
- vocative singular masculine
- genitive singular masculine
- (archaic) dative singular feminine
Mutation
| Irish mutation | ||
|---|---|---|
| Radical | Lenition | Eclipsis |
| cuimhnigh | chuimhnigh | gcuimhnigh |
| Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. | ||
References
- “1 cuimnigid(ir)” in Dictionary of the Irish Language, Royal Irish Academy, 1913–76.
- “cuiṁniġim” in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla, Irish Texts Society, 1927, by Patrick S. Dinneen.
- "cuimhnigh" in Foclóir Gaeilge-Béarla, An Gúm, 1977, by Niall Ó Dónaill.