Definify.com
Definition 2024
մայր
մայր
Armenian
Alternative forms
- մեր (mer) (colloquial, dialectal)
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): [mɑjɾ]
Noun
մայր • (mayr)
Declension
or-type, animate (Eastern Armenian)
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մայր (mayr) | մայրեր (mayrer) | ||
dative | մոր (mor) | մայրերի (mayreri) | ||
ablative | մորից (moricʿ) | մայրերից (mayrericʿ) | ||
instrumental | մորով (morov) | մայրերով (mayrerov) | ||
locative | — | — | ||
definite forms | ||||
nominative | մայրը/մայրն (mayrə/mayrn) | մայրերը/մայրերն (mayrerə/mayrern) | ||
dative | մորը/մորն (morə/morn) | մայրերին (mayrerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մայրս (mayrs) | մայրերս (mayrers) | ||
dative | մորս (mors) | մայրերիս (mayreris) | ||
ablative | մորիցս (moricʿs) | մայրերիցս (mayrericʿs) | ||
instrumental | մորովս (morovs) | մայրերովս (mayrerovs) | ||
locative | — | — | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մայրդ (mayrd) | մայրերդ (mayrerd) | ||
dative | մորդ (mord) | մայրերիդ (mayrerid) | ||
ablative | մորիցդ (moricʿd) | մայրերիցդ (mayrericʿd) | ||
instrumental | մորովդ (morovd) | մայրերովդ (mayrerovd) | ||
locative | — | — |
Etymology 2
From Old Armenian մայր (mayr).
Pronunciation
- (Eastern Armenian) IPA(key): [mɑjɾ]
Noun
մայր • (mayr)
Declension
i-type, inanimate (Eastern Armenian)
singular | plural | |||
---|---|---|---|---|
nominative | մայր (mayr) | մայրեր (mayrer) | ||
dative | մայրի (mayri) | մայրերի (mayreri) | ||
ablative | մայրից (mayricʿ) | մայրերից (mayrericʿ) | ||
instrumental | մայրով (mayrov) | մայրերով (mayrerov) | ||
locative | մայրում (mayrum) | մայրերում (mayrerum) | ||
definite forms | ||||
nominative | մայրը/մայրն (mayrə/mayrn) | մայրերը/մայրերն (mayrerə/mayrern) | ||
dative | մայրին (mayrin) | մայրերին (mayrerin) | ||
1st person possessive forms (my) | ||||
nominative | մայրս (mayrs) | մայրերս (mayrers) | ||
dative | մայրիս (mayris) | մայրերիս (mayreris) | ||
ablative | մայրիցս (mayricʿs) | մայրերիցս (mayrericʿs) | ||
instrumental | մայրովս (mayrovs) | մայրերովս (mayrerovs) | ||
locative | մայրումս (mayrums) | մայրերումս (mayrerums) | ||
2nd person possessive forms (your) | ||||
nominative | մայրդ (mayrd) | մայրերդ (mayrerd) | ||
dative | մայրիդ (mayrid) | մայրերիդ (mayrerid) | ||
ablative | մայրիցդ (mayricʿd) | մայրերիցդ (mayrericʿd) | ||
instrumental | մայրովդ (mayrovd) | մայրերովդ (mayrerovd) | ||
locative | մայրումդ (mayrumd) | մայրերումդ (mayrerumd) |
Derived terms
|
Old Armenian
Etymology 1
From Proto-Indo-European *méh₂tēr.
Noun
մայր • (mayr)
- mother
- մայր անասնոց ― mayr anasnocʿ ― dam, mother
- մայր թռչնոց ― mayr tʿṙčʿnocʿ ― mother, hen
- մեծ մայր ― mec mayr ― grandmother
- մայր լեզու ― mayr lezu ― mother tongue
- մայր լինել ― mayr linel ― to be a mother
- կորուսանել զմայր իւր ― korusanel zmayr iwr ― to lose one's mother
- ազնիւ, գորովագութ մայր ― azniw, gorovagutʿ mayr ― good, tender mother
- անպիտան, չար մայր ― anpitan, čʿar mayr ― bad, ill-natured mother
- մայր վանից, մարց պետ ― mayr vanicʿ, marcʿ pet ― abbess, prioress
- մայր հասարակաց ― mayr hasarakacʿ ― our common mother, earth
- մայր եկեղեցի, եկեղեցեաց ― mayr ekełecʿi, ekełecʿeacʿ ― mother church; cathedral, basilic
- մայր քաղաքաց ― mayr kʿałakʿacʿ ― metropolis, capital
- (figuratively) mother, author, cause, source, spring, rise
- անգործութիւնն է մայր ամենային ախտից ― angorcutʿiwnn ē mayr amenayin axticʿ ― idleness is the mother of all vice
- (post-classical) matrix, mould
Declension
anomalous
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | մայր (mayr) | մարք (markʿ) | |
genitive | մօր = մաւր (mōr = mawr) | մարց (marcʿ) | |
dative | մօր = մաւր (mōr = mawr) | մարց (marcʿ) | |
accusative | մայր (mayr) | մարս (mars) | |
ablative | մօրէ = մաւրէ (mōrē = mawrē) | մարց (marcʿ) | |
instrumental | մարբ (marb) | մարբք (marbkʿ) | |
locative | մօր = մաւր (mōr = mawr) | մարս (mars) |
Derived terms
Terms derived from մայր (mayr)
|
|
|
Related terms
|
Descendants
- Armenian: մայր (mayr)
Etymology 2
Of uncertain origin. Different from the above sense of “mother”, despite the folk etymology that the Sun went to its “mother” after sunset.
Alternative forms
- մառ (maṙ)
Noun
մայր • (mayr)
- darkness
- մայր արեւու ― mayr arewu ― the west, sun-set
- ի մայր դարձուցանել ― i mayr darjucʿanel ― to put out, to extinguish or blow out
- թաղիլ ի մայրն ամենեցուն ― tʿałil i mayrn amenecʿun ― to return to mother earth
- արեգակն ի մայրն դառնայր/մտանէր ― aregakn i mayrn daṙnayr/mtanēr ― the sun was setting
Derived terms
|
|
|
Descendants
- Armenian: մայր (mayr)
Etymology 3
The wood of the tree մայր (mayr) was used as a building material. The basic meaning is ‘timber, wood’, derived from Proto-Indo-European *meh₂ter-ieh₁-, a derivative of *méh₂tēr (“mother”), in the sense of “source”. Cognate with Latin materia and Old Armenian մայրի (mayri).
Noun
մայր • (mayr)
- cedar
- մայր Լիբանանու ― mayr Libananu ― Cedrus libani
- pine
- juniper (Juniperus macrocarpa) (the word may be attested in this sense once)
- (as an adjective) of cedarwood, cedrine
Declension
i-type
singular | plural | ||
---|---|---|---|
nominative | մայր (mayr) | մայրք (mayrkʿ) | |
genitive | մայրի (mayri) | մայրից (mayricʿ) | |
dative | մայրի (mayri) | մայրից (mayricʿ) | |
accusative | մայր (mayr) | մայրս (mayrs) | |
ablative | մայրէ (mayrē) | մայրից (mayricʿ) | |
instrumental | մայրիւ (mayriw) | մայրիւք (mayriwkʿ) | |
locative | մայրի (mayri) | մայրս (mayrs) |
Derived terms
|
|
|
Descendants
- Armenian: մայր (mayr)
References
- Petrosean, H. Matatʿeay V. (1879), “մայր”, in Nor Baṙagirkʿ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʿean, G.; Siwrmēlean, X.; Awgerean, M. (1836–1837), “մայր”, in Nor baṙgirkʿ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Łazarean, Ṙ. S. (2000), “մայր”, in Tʿosunean G. B., editor, Grabari baṙaran [Dictionary of Old Armenian] (in Armenian), Yerevan: University Press
- Ačaṙean, Hračʿeay (1971–1979), “մայր”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Dictionary of Armenian Root Words] (in Armenian), 2nd edition, Yerevan: University Press, published 1926–1935
- Martirosyan, Hrach (2010) Etymological Dictionary of the Armenian Inherited Lexicon (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 8), Leiden, Boston: Brill, page 447–449